หินปูนฟันเกิดจากอะไร ? เข้าใจวิธีป้องกันและรักษาที่ถูกต้อง

การมีสุขภาพช่องปากที่ดี เป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อความมั่นใจในการยิ้มของเรา แต่รู้หรือไม่ว่า “หินปูน” ที่เกาะตามฟันและใต้เหงือก อาจเป็นภัยเงียบที่หลายคนมองข้าม การสะสมของหินปูนในช่องปากไม่เพียงแต่ทำให้ฟันดูไม่สวยงาม แต่ยังสามารถนำไปสู่ปัญหาสุขภาพช่องปากที่ร้ายแรงได้ เช่น ฟันผุ โรคเหงือกอักเสบ และกลิ่นปาก ดังนั้น การทำความเข้าใจเกี่ยวกับหินปูนฟันเกิดจากอะไร รวมถึงวิธีป้องกันหรือรักษาอย่างถูกต้องจะช่วยให้คุณมีสุขภาพช่องปากที่แข็งแรงและยิ้มได้อย่างมั่นใจ

สาเหตุของหินปูน: หินปูนฟันเกิดจากอะไร ?

หินปูน คือ คราบแข็งที่เกาะติดกับผิวฟันและใต้เหงือก เกิดจากการสะสมของแบคทีเรียในช่องปาก ซึ่งรวมตัวกับน้ำลายและเศษอาหาร กลายเป็นคราบจุลินทรีย์หรือคราบพลัค (Plaque) ที่สามารถเกาะติดแน่นกับฟันได้ แม้ว่าคุณจะทำความสะอาดฟันอย่างดี แต่แบคทีเรียและคราบพลัคยังคงหลงเหลืออยู่ตามซอกฟันและเหงือก ซึ่งสามารถก่อตัวเป็นหินปูนได้

สาเหตุของหินปูนเกิดจากหลายปัจจัย เช่น การรับประทานอาหารที่มีแป้งและน้ำตาลสูง การไม่ทำความสะอาดฟันอย่างทั่วถึง หรือแม้กระทั่งปัญหาสุขภาพช่องปาก เช่น เหงือกอักเสบที่ทำให้การสะสมของหินปูนก่อตัวรวดเร็วขึ้น นอกจากนี้ การสูบบุหรี่ การดื่มกาแฟหรือชาเป็นประจำ และการมีน้ำลายน้อย ก็เป็นสาเหตุของหินปูนที่สำคัญเช่นกัน

หินปูนอันตรายต่อสุขภาพช่องปากอย่างไร ?

คราบหินปูนที่เกาะฟันไม่เพียงส่งผลต่อความสวยงามเท่านั้น แต่ยังนำมาซึ่งปัญหาสุขภาพช่องปากมากมาย ดังนี้

• ฟันผุ : หินปูนจะทำให้เกิดการสะสมของแบคทีเรียที่สามารถทำลายผิวฟันและนำไปสู่การผุกร่อนของฟัน
• โรคเหงือกอักเสบ : หินปูนที่สะสมตามขอบเหงือกสามารถทำให้เกิดอาการเหงือกอักเสบ ซึ่งอาจนำไปสู่โรคเหงือกขั้นรุนแรงได้
• กลิ่นปาก : หินปูนที่สะสมสามารถทำให้เกิดแบคทีเรีย อันเป็นต้นเหตุของการเกิดกลิ่นปากไม่พึงประสงค์
• ฟันเหลือง : หินปูนที่เกาะอยู่บนฟันจะทำให้ฟันดูไม่ขาวและไม่สะอาด

หากปล่อยให้หินปูนสะสมไปเรื่อย ๆ อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพช่องปากในระยะยาวและทำให้เกิดปัญหาที่รุนแรงขึ้น

ไม่ขูดหินปูนได้ไหม ถ้าไม่ขูดจะเป็นอย่างไร ?

หลายคนอาจสงสัยว่าไม่ขูดหินปูนได้ไหม คำตอบคือ ต้องทำ เนื่องจากหินปูนที่แข็งแล้วไม่สามารถขจัดออกได้ด้วยการแปรงฟันหรือใช้ไหมขัดฟันทั่วไป

หากไม่ขูดหินปูนและปล่อยให้สะสมไปเรื่อย ๆ อาจทำให้เกิดปัญหาเหล่านี้

• เหงือกอักเสบรุนแรงจนกลายเป็นโรคปริทันต์
• ฟันโยกและอาจหลุดได้
• กลิ่นปากรุนแรงและต่อเนื่อง
• ฟันผุหลายซี่พร้อมกัน
• การติดเชื้อในช่องปากที่อาจลามไปยังส่วนอื่นของร่างกาย

การขูดหินปูนช่วยอะไรได้บ้าง ?

การขูดหินปูนมีประโยชน์มากกว่าแค่การกำจัดหินปูน แต่ยังมีประโยชน์อื่น ๆ มากมายดังนี้

• ป้องกันโรคเหงือก : การขูดหินปูนช่วยขจัดแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของโรคเหงือกอักเสบ
• ลดกลิ่นปาก : การกำจัดหินปูนช่วยลดแบคทีเรียที่ทำให้เกิดกลิ่นปากไม่พึงประสงค์
• ฟันดูขาวสะอาด : การขูดหินปูนทำให้ฟันกลับมาขาวและดูสะอาดมากขึ้น
• ป้องกันฟันผุ : การขจัดหินปูนช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดฟันผุ
• ช่วยให้เหงือกแข็งแรง : เหงือกจะมีสุขภาพดีขึ้นเมื่อไม่มีหินปูนมาระคายเคือง

ขูดหินปูนบ่อย ทำให้ฟันสึกหรือบางไหม ?

การขูดหินปูนที่ทำโดยทันตแพทย์ผู้ชำนาญการจะไม่ทำให้ฟันสึกหรือบาง เนื่องจากการขูดหินปูนจะกำจัดเฉพาะหินปูนที่เกาะติดอยู่บนผิวฟันเท่านั้น ไม่ได้ขูดผิวฟันออกไป

การขูดหินปูนที่ถูกต้องจะใช้เครื่องมือเฉพาะและเทคนิคที่เหมาะสม ทำให้การขูดหินปูนบ่อยไม่ก่อให้เกิดความเสียหายต่อฟัน อย่างไรก็ตาม ควรขูดหินปูนตามช่วงเวลาที่ทันตแพทย์แนะนำ ซึ่งโดยทั่วไปคือทุก 6 เดือน

วิธีกำจัดคราบหินปูนในฟันและวิธีป้องกันไม่ให้เกิดหินปูนเกาะฟัน

การป้องกันหินปูนคือวิธีที่ดีที่สุดในการรักษาสุขภาพช่องปากให้ดี โดยมีวิธีแนะนำที่ทุกคนสามารถปฏิบัติได้เพื่อป้องกันการเกิดหินปูนเกาะฟัน ดังนี้

• แปรงฟันให้สะอาดอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง : การแปรงฟันหลังอาหารและก่อนนอนเป็นวิธีง่าย ๆ ที่ช่วยป้องกันการสะสมของคราบพลัคและหินปูน
• ใช้ไหมขัดฟัน : ไหมขัดฟันสามารถช่วยขจัดคราบพลัคและเศษอาหารที่การแปรงฟันไม่สามารถเข้าถึงได้
• ใช้น้ำยาบ้วนปาก : น้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ช่วยลดแบคทีเรียในช่องปากและทำให้สุขภาพช่องปากดีขึ้น
• หลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยง : การสูบบุหรี่และการดื่มเครื่องดื่มที่มีสีหรือคาเฟอีน อาจทำให้เกิดการสะสมของหินปูนได้
• ไปพบทันตแพทย์ : ควรไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพช่องปากและขูดหินปูนอย่างสม่ำเสมอ โดยทั่วไปควรทำการขูดหินปูนทุก ๆ 6 เดือน

การรักษาหินปูนเกาะฟัน

การขูดหินปูนโดยทันตแพทย์ เป็นวิธีที่ดีที่สุดในการขจัดหินปูนออกจากฟันและเหงือก โดยทันตแพทย์จะใช้เครื่องมือเฉพาะในการขูดหินปูนออก หลังจากนั้นจะมีการขัดฟันเพื่อให้สะอาดและเรียบเนียน การขูดหินปูนสามารถป้องกันการเกิดโรคเหงือกอักเสบและช่วยให้ฟันกลับมาขาวสะอาด
การขูดหินปูนมีความสำคัญไม่เพียงแต่เพื่อการรักษาฟันให้สะอาด แต่ยังช่วยป้องกันปัญหาสุขภาพช่องปากที่อาจตามมาหากปล่อยให้หินปูนสะสมไปนาน ๆ

การทำวีเนียร์สู่รอยยิ้มที่สมบูรณ์แบบ

หากการสะสมของหินปูนทำให้ฟันของคุณดูหมองคล้ำ หรือมีฟันห่าง ฟันบิ่น หรือฟันที่มีรูปร่างไม่สวยงาม การทำวีเนียร์อาจเป็นทางเลือกที่ดีในการฟื้นฟูความสวยงามของฟัน โดยการติดแผ่นเคลือบฟันบาง ๆ เพื่อให้ฟันดูขาวและเรียบเนียนยิ่งขึ้น
ก่อนการทำวีเนียร์ ทันตแพทย์จะทำการขูดหินปูนและทำความสะอาดฟันอย่างละเอียดเพื่อเตรียมพื้นผิวฟันให้พร้อมสำหรับการติดวีเนียร์ ซึ่งจะช่วยให้วีเนียร์ติดทนนาน ดูเป็นธรรมชาติ และมีผลลัพธ์ที่สวยงาม

หากคุณต้องการมีรอยยิ้มที่สวยงามและฟันที่แข็งแรง อย่าลืมดูแลสุขภาพช่องปากของคุณให้พร้อมด้วยการขูดหินปูน ก่อนการทำวีเนียร์ แต่ถ้ายังไม่รู้ว่าจะทำวีเนียร์ที่ไหนดี ขอแนะนำที่ About Tooth Dental คลินิกทันตกรรมที่มีบริการขูดหินปูนและขัดฟันเพื่อให้ฟันของคุณสะอาดและแข็งแรงก่อนติดวีเนียร์ ช่วยให้วีเนียร์ติดทนและดูเป็นธรรมชาติมากยิ่งขึ้น หากมีข้อสงสัยว่าวีเนียร์มีกี่แบบ ? เราพร้อมให้คำแนะนำที่เหมาะสมแก่คุณ
สำหรับผู้ที่สนใจ สามารถนัดเข้ามาปรึกษาปัญหากับทันตแพทย์ เพื่อหาแนวทางการรักษาที่เหมาะสม ได้ที่เบอร์โทรศัพท์ 080-481-5555 และ LINE : @abouttooth (มี @ ด้วย) หรือช่องทางติดต่ออื่น ๆ ของคลินิก คลินิก About Tooth Dental

บทความโดย ทพญ. ปภัทสรา วีระพล

แหล่งอ้างอิง

1. คราบหินปูน อันตรายแค่ไหน ? สืบค้นเมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน 2567 จาก https://www.bangkokhospitalhuahin.com/health-info/health-tips/scale-and-polish
2. “คราบหินปูน” อันตรายกว่าที่คิด สืบค้นเมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน 2567 จาก https://www.rama.mahidol.ac.th/ramachannel/article/คราบหินปูน-อันตรายกว่/