สำหรับผู้ที่จัดฟัน เครื่องมือหนึ่งที่มีความสำคัญ ก็คือ รีเทนเนอร์ ซึ่งจะช่วยคงสภาพฟันเรียงตัวสวยเป็นระเบียบ ป้องกันการล้มของฟัน โดยทันตแพทย์จัดฟันจะทำรีเทนเนอร์ให้คนไข้ใส่ทันทีหลังจากถอดเครื่องจัดฟัน ซึ่งหลายคนก็คงสงสัยว่ารีเทนเนอร์มีกี่แบบ แล้วเราจะเลือกรีเทนเนอร์แบบไหนดี แล้วเราจะต้องใส่รีเทนเนอร์นานแค่ไหน ในบทความนี้มีคำตอบ
รีเทนเนอร์มีกี่ประเภท แต่ละประเภทมีข้อดีข้อเสียอย่างไรบ้าง?
1. รีเทนเนอร์ใส (clear retainer)
รีเทนเนอร์ใส ทำจากพลาสติกใส ไม่มีสี ขั้นตอนการผลิตเริ่มจากการพิมพ์ฟันด้วยวัสดุพิมพ์ปากอัลจิเนต หลังจากนั้นคนไข้จะต้องรอรับชิ้นงานจากทางคลินิกประมาณ 3-7 วัน เหมาะกับผู้ที่ไม่ต้องการให้เห็นเครื่องมือ
ข้อดีของรีเทนเนอร์ใส
-ใสไม่เห็นเครื่องมือ
-เครื่องมือมีความแน่น คงสภาพฟันได้ดี
-วัสดุค่อนข้างบาง สะดวกในการพูด
-สามารถใส่ออกงานได้
-ใช้ระยะเวลาในการทำน้อย ไม่ต้องรอชิ้นงานนาน
-ราคาไม่แพง
ข้อเสียของรีเทนเนอร์ใส
-สามารถร้าวหรือแตกหักได้ในกรณีคนไข้มีการถอด-ใส่ที่ไม่ถูกต้อง
2. รีเทนเนอร์โลหะหรือแบบลวด (Hawley Retainer)
รีเทนเนอร์โลหะ บริเวณฐานทำมาจาก Acrylic และมีลวดหุ้มตัวฟัน มีขั้นตอนการรักษาคล้ายกับรีเทนเนอร์ใส โดยเริ่มจากการพิมพ์ฟันด้วยอัลจิเนต จากนั้นคนไข้รอรับชิ้นงานจากทางคลินิกประมาณ 3-7 วัน
ข้อดีของรีเทนเนอร์โลหะ
-มีสีสันที่สวยงาม สามารถเลือกเพิ่มลายการ์ตูนที่ชอบ เลือกสีได้ตามใจชอบ
-มีความแข็งแรง คงทน
-ใช้ระยะเวลาในการทำน้อย ไม่ต้องรอชิ้นงานนาน
-ราคาไม่แพง
ข้อเสียของรีเทนเนอร์โลหะ
-มีส่วนของฐานทำจาก Acrylic ขนาดค่อนข้างใหญ่อาจส่งผลต่อการพูดของคนไข้ได้
-มีส่วนของลวดโลหะบริเวณด้านผิวฟัน ทำให้เวลาคนไข้ยิ้มจะสามารถเห็นตัวเครื่องมือได้ จึงไม่เหมาะกับคนไข้ที่จะไปออกงาน หรือทำอาชีพที่เกี่ยวข้องกับการพูดคุย เจรจา
3. รีเทนเนอร์แบบติดแน่น (Fixed Retainer)
รีเทนเนอร์แบบติดแน่น เป็นชนิดที่เหมาะสมกับคนไข้ที่รู้ตัวว่าไม่สามารถมีวินัยในการใส่รีเทนเนอร์ตลอดเวลาได้ เพราะรีเทนเนอร์ชนิดนี้จะไม่สามารถถอดใส่ได้เองโดยคนไข้ จะต้องให้คุณหมอรื้อออกให้เท่านั้น มีลักษณะเป็นลวดติดแน่นอยู่กับฟันบริเวณด้านในผิวฟัน มีความสวยงาม เนื่องจากจะไม่เห็นเส้นลวดด้านหน้าฟันแบบรีเทนเนอร์โลหะ และไม่ต้องถอดรีเทนเนอร์ออกก่อนที่เราจะรับประทานอาหาร ใครที่เคยใส่รีเทนเนอร์คงจะทราบดีว่า เวลาเอากระดาษทิชชูห่อรีเทนเนอร์เมื่อไร รู้ตัวอีกทีก็ถูกทิ้งลงในถังขยะ หรือลืมเอาไว้ที่ร้านอาหารเสียแล้ว
ข้อดีของรีเทนเนอร์ชนิดติดแน่น
-มีความสวยงามเป็นธรรมชาติ เนื่องจากตัวลวดยึดฟันจะอยู่ด้านใน
-ไม่ต้องถอดออกเมื่อรับประทานอาหาร
-เหมาะกับคนที่ชอบลืมเวลาถอดรีเทนเนอร์ก่อนรับประทานอาหาร
ข้อเสียของรีเทนเนอร์ชนิดติดแน่น
-เนื่องจากเป็นลวดที่ยึดติดด้วยวัสดุชนิด Composite ส่งผลทำให้หินปูนขึ้นได้ง่ายกว่าปกติ ถ้าดูแลได้ไม่ดีอาจทำให้เหงือกอักเสบได้
-ทำความสะอาดยาก เพราะบริเวณที่ยึดติดกับลวดไม่สามารถใช้ไหมขัดฟัน (Floss) เข้าไปทำความสะอาดได้
-มีโอกาสหลุดได้ เมื่อลวดยึดหลุดแล้วให้รีบเข้ามาพบทันตแพทย์เพื่อทำการแก้ไข ถ้าเข้ามาช้าเกินไปอาจทำให้ฟันที่จัดมาเคลื่อน
-อาจเกิดความรู้สึกไม่สบายบริเวณฟันด้านลิ้นได้เนื่องจากมีลวดติดอยู่
4. รีเทนเนอร์ใสชนิด Viveira
Viveira Retainer ผลิตจากบริษัท Invisalign ขั้นตอนการรักษาจะแตกต่างจากรีเทนเนอร์ชนิดอื่น โดย Viveira Retainer จะสร้างแบบจำลองฟันจากการสแกนฟัน 3 มิติ โดยเครื่อง iTero ซึ่งเป็นขั้นตอนการรักษาเดียวกันกับการเริ่มต้นทำ Invisalign
Viveira Retianer จะถูกผลิตมาทั้งหมด 3 คู่ โดยคนไข้จะสามารถรับชิ้นงานไปทั้งหมด 3 คู่เลยหรือสามารถฝากไว้ที่คลินิกก่อนก็ได้เช่นเดียวกัน
ข้อดีของ Viveira Retainer
-วัสดุผลิตจาก Acrylic มีความทนทานสูง ติดสีและติดกลิ่นจากอาหารที่รับประทานน้อยหรือแทบไม่ติดเลย
-สร้างจากแบบจำลองที่ทำโดยการสแกนฟันแบบ 3 มิติ ทำให้ชิ้นงานออกมามีความแม่นยำสูง
-ผลิตมาทีเดียว 3 คู่ มีข้อดีคือ กรณีที่คนไข้ทำหายไปยังมีชิ้นงานสำรอง และไม่ต้องพิมพ์ฟันใหม่ ลดโอกาสการ Relapse ของฟันมากกว่าแบบอื่น ๆ
ข้อเสียของ Viveira Retainer
-ใช้ระยะเวลาในการรอชิ้นงานประมาณ 1-2 สัปดาห์ เนื่องจากชิ้นงานจะถูกผลิตจากอเมริกาทำให้ต้องใช้เวลาในการผลิตและขนส่งยาวนานกว่ารีเทนเนอร์ชนิดอื่น ๆ
-เนื่องจากวัสดุที่ใช้ค่อนข้างคงทนและเป็นวัสดุที่แตกต่างจากวัสดุที่ใช้ทำรีเทนเนอร์ทั่ว ๆ ไป ราคาของ Viveira จึงสูงกว่าชนิดอื่น ๆ
FAQ เกี่ยวกับการใส่รีเทนเนอร์
1. เราต้องใส่รีเทนเนอร์นานแค่ไหน?
ผู้ที่จัดฟันเสร็จเป็นที่เรียบร้อยแล้ว มักจะสงสัยว่ารีเทนเนอร์ใส่กี่ปี ถึงจะเลิกใส่ได้ คำตอบก็คือ เราจะต้องใส่ไปตลอดชีวิต เพื่อป้องกันไม่ให้ฟันล้ม โดยหลังจัดฟัน 1-2 ปีแรกจะต้องใส่เอาไว้ตลอด ถอดแค่ช่วงเวลาที่รับประทานอาหารเท่านั้น หลังจากนั้นอาจจะใส่แค่ช่วงเวลานาน ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของทันตแพทย์
หากว่าเราละเลยไม่ใส่รีเทนเนอร์เป็นสัปดาห์ เดือน หรือปี อาจจะทำให้ฟันเคลื่อน ต้องจัดฟันใหม่อีกรอบ
2. รีเทนเนอร์ต้องเปลี่ยนไหม?
ปกติแล้วรีเทนเนอร์หนึ่งชิ้นจะสามารถใช้งานได้หลายปี ขึ้นอยู่กับการใช้งานและประเภทของรีเทนเนอร์ โดยปกติแล้วรีเทนเนอร์โลหะอยู่ที่ประมาณ 5-10 ปี รีเทนเนอร์ใสจะอยู่ที่ประมาณ 6 เดือน – 2 ปี แต่หากว่ารีเทนเนอร์ของเราแตก หัก มีหินปูนและสิ่งสกปรกเกาะจำนวนมาก ก็ควรจะเปลี่ยนโดยทันที
3. เราควรทำความสะอาดรีเทนเนอร์ตอนไหนบ้าง?
หลังจากถอดรีเทนเนอร์ เราควรจะทำความสะอาดทันทีด้วยแปรงขนนุ่ม หรือสำลีขนาดเล็ก เพื่อป้องกันการสะสมของคราบแบคทีเรีย ที่เป็นสาเหตุของฟันผุและกลิ่นปาก
Promotion รีเทนเนอร์ประจำเดือน คลิก!
อ่านบทความอื่นๆ
